Sarf İlmi: 18. Ders; İsm-i zaman, ism-i alet, masdar-ı bina-i merre, nevi, ism-i tasgir

Опубликовано: 10 Апрель 2020
на канале: Resul Cengiz

819

Sarf İlmi: 18. Ders;
İsm-i Zaman
(İşin yapıldığı yer ve zaman anlamına gelir)

Mimli masdar, başında fazladan bir mim harfi (م) bulunan masdardır. Fiile işin yapıldığı yer veya zaman anlamı verir.
Bu kategorideki kelimeler, fiilde ifade edilen hareketle ilgili oluş zamanını bildirirler. Mef’al مفعل ve mef’il مفعل olarak iki vezni vardır. Her iki vezinde de baştaki mimler (م) ekleme harftir.

İsmi Alet
Bir işin yapılmasında kullanılan alete isim olan kelimelerdir. İsm-i zaman ve ism-i mekânın mim (م)’inin üstünle bağlanmasına karşılık ismi âlet’in mimi esre ile bağlanır.
Müteaddi (geçişli) ve sülasi (üç harfli) fiillerin başına genellikle kesralı mim getirilerek türetilirler.
İsmi Aletin Özellikleri
1.Sülasî mücerred fiillere mahsustur
2.Müteaddî fiillerden türerler
3.Semaîdirler

Masdar-ı binâ-i merre: Bir olayın bir kere yapıldığını gösteren masdardır. Sülasi fiilden ( فَعْلَةٌ ) vezninde gelir. Sülasi fiilin dışındaki bablarda ise masdarın sonuna yuvarlak “te” (ة) getirilerek masdar-ı binâ-i merre elde edilir. Bu masdar çeşidi, genellikle mef’ulü mutlak olarak kullanılır.

Masdar-ı binâ-i nev’i: Durum bildiren masdarlara denir. Sülasi fiilden ( فِعْلَةٌ ) vezninde gelir. Diğer bablarda ise masdarın sonuna yuvarlak “te” (ة) getirilir.

İsm-i Tasgir (Küçültme İsmi)
Küçüklüğü, azlığı göstermek, sevgi ifade etmek veya horlamak için kullanılan isimdir.